Suda Halkalar Vardı – Zaman Bölümü’nden, Kasım 2021, Yazılama Yayınevi

Bir tahterevalli düşünün. Bir ucunda sürgün, diğerinde göç. Coğrafyada okla, çizgiyle gösterilir. Tarihte üzerlerine afili bir başlık atılır; işlem tamamdır. Zamanı dilimler, insanı kılıfına uydururlar. Birörnek atılan adımların tanımı vardıkları hedefe göre farklılaşır. Yıkılan kaleler, zapt edilen topraklar doldurur satır başlarını. Ölüm ise bir kenar süsüdür sadece. Şahlanan atların üzerindeki süvarilere methiyeler dizilir. Kılıcı, mızrağı saplayan anılır hep nedense. Toprağına el konulup surları başına yıkılanlar dipnotlarda bile yer bulamaz. Hele ki şahlanan atların çiğnediği cesetler akla hiç gelmez. Vücudun bir yanından girip diğerinden çıkan kılıcın alaşımı mevzu bahis edilir ama içinden geçtiği yürek sanki hiç atmamıştır. Artık el değiştirmiş bir yurdun bodrumundaki ağıt geleceğe taşınmaz. Zaman insanı yutmuş, sindirmiştir. Coğrafya, fotoğrafını çekmiştir bu sonsuz kayboluşun. İşte o yüzden, üstleri başları lime lime bu mağaraya sığındıklarında kendileri de neci olduklarını bilmiyorlardı. Kahraman mı, hain mi; cesur mu, korkak mı; gözü pek mi, aptal mı; çaresiz mi, vahşi mi? Suyu bildiler yalnızca. Kana kana içtiler. Giysilerinden arta kalanı hiç çıkartmadan atladılar suya. Denizle aralarındaki bu kısacık mesafe nasıl olup da aylar sürmüştü? Öyle bir kovalamacaydı ki uzamla zaman ayrı düşmüştü. Uzam zamana yetişememiş, zaman gözlerini kapayarak geçmişti dünyanın üzerinden. İnsan bu kadar hıza ancak hayatla baş başa kalırsa ayak uydurabilirdi. Zıpçıktıları başka yollara sürmüşlerdi çoktan; altını, elması ve bilumum mücevheratı… Uğruna ölümü göze aldıklarından yaşamak için vaz geçmişlerdi. Belki bir daha hiç göremeyeceklerdi onları. Göç mü etmişlerdi, sürülmüşler miydi? Eunus’un aklında hep derme çatma bir kulübeye sıçrayan kan vardı. Kalbin değil, gözün artık nasıl atmadığını görmüştü. Sönümlenen bakışları içine sürüklemişti. Mızrakların, kılıçların arasından çekip çıkardığı karısının na’şı değil, bakışlarıydı sadece. Ateşi ilk o gün icat etti. İnsan keşifleri, icatları kendisine yontabilirdi. Yontmalıydı da… Başka türlü nasıl yaşanırdı?

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

ANKARA'NIN KAYBOLAN RENGİ: GENÇLİK PARKI "BUGÜN YEŞİL YAĞMAYACAK", Mimarlar Odası Ankara Şubesi Dergisi, Ekim 2005

Resim
 Şu sıralar Gençlik Parkı üzerine yazmak ‘merhumu nasıl bilirdiniz?’ gibi bir soruya denk düşüyor. “Nasıl bilirdiniz?” Genç bilirdik. Daha yapacak çok işi vardı. Anadolu’nun dört yanından Ankara’ya gelmiş ve Ulus otellerinde yaşamına çizgiler, umutlar katanlar... Bir hastalığın geçmesini bekleyenler, üç beş kuruş para denkleştirip de yarın artık memleketine dönme hesabı yapanlar, küçük bir iş bağlayıp da çoluk çocuğuna hediye götürme arzusunda olanlar... Gençlik Parkı’na gelip basarlar kahkahayı. Belki de yüz kez seyrettikleri bir Kemal Sunal filminin karşısında. Yıllanmış garsonlar, sanki semaverler gibi tüterek yürümektedir. Bakır rengi dumanlarda tüterek... Az laf, çok bakışçıdır onlar. Gençlik Parkı’nın bir özelliği de çünkü kahkahalar ve kısık sesli sohbetler dışında gürültüye pek tahammülü olmamasıdır. Başkentimizde saatlerin yavaş işlediği, telaşın en has düşman ilan edildiği nadir yerlerdendir. Edip Cansever'i deyişiyle akşamüstü rengindedir... Gençlik Parkı il...
Devamı

SAATLERİ AYARLAMA ENSTİTÜSÜ'NDE ELEŞTİRİ VE MÜDAHALE Nikbinlik Dergisi, Sayı 17

Resim
Saatleri Ayarlama Enstitüsü batıl inançların ti’ye alınmasından bilimin ve teknolojinin hükümranlık oluşturmasının eleştirisine; mikro ve makro ölçekte Türkiye’de geleneksel-modern çatışmasından kapitalist üretim ilişkilerinin yabancılaştırıcı etkisine; tutkunun metalaştırılma sürecinden zaman kavramının irdelenmesine kadar pek çok izleksel katmandan oluşur. Bu katmanların kendi içlerinde ve katmanlar arasındaki geçişlerde şiirsel bir dil ve dolayısıyla gerilimli bir anlatım üslubu vardır.         Saatleri Ayarlama Enstitüsü romanının yukarıda sıralanan izleklerin bütününü kapsaması kadar önemli olan bir diğer yanı gerçekliğe çeşitli açılardan yaptığı, çok renkli bakış denemeleridir. Toplumsal sorunları bireysel ölçekteki; bireysel sorunlarıysa toplumsal ölçekteki bağlantılarıyla irdeler. Yani tümdengelimi de, tümevarımı da kullanır. Bunlara bir dönemin toplumsal kimlik bunalımına, batıl inançlara ve bilimin kutsallaştırılmasına yönelen ironik anlatı...
Devamı

NÂZIM. SINIF EDEBİYATI VE MUTLULUĞUN RESMİNİ ÇİZMEK Ahmet Antmen, Nikbinlik Dergisi, Sayı 10, Haziran 2002

Resim
Marx ve Engels sanat üzerine yazılarında Edward P. Mead'ı onun şu dizelerini alıntıladıktan sonra "İngiliz İşçi Sınıfı Ozanı" olarak tanımlıyorlar: Bir kral var, insafsız bir kral  Şairlerin düşlediği değil. Bir despottur bu; iyi tanır onu beyaz köleler İnsafsız ve acımasız bu Kral; adı Buhar Tek bir kolu var, demirden  Ve sadece tek olmasına rağmen, Bu güçlü kolda sihirli bir kudret var. Ve milyonlarca insanı perişan eder! Kanımca, Nâzım Hikmet de bu alıntıyla gösterilen tanıma uyan bir şairdir; Türkiye İşçi Sınıfı Ozanı... Nâzım Hikmet hayatın bütün alanları arasında dolaşırken sınıf çelişkilerini ve bir bütün olarak kapitalist sistemi teşhir eder. Nâzım Hikmet'i işçi sınıfının şairi yapan nedenlerden birisi de işçicilik ve ajitasyon batağına saplanmamasıdır. Orhan Veli'nin, büyük oranda bir savunu olarak söylediği biz işçi sınıfının şiirini yazıyoruz: işçi sınıfı için şiir değil söyleminin temelleri çürüktür. Çünkü siyaset gibi sanat da işçi sını...
Devamı